Magyar írók levelezése
Elektronikus kritikai kiadás

Utprimum litteras de dato 18. Junij ad me exaratus die 23. ejusdem mensis percepi, sepositu versione^* adlevandae novae traductioni subservitura, ad particulares quospiam Reflexiones me restrinxi, promptissimum Benigno Celsitudo Suae Mandato morem gesturus. Cetera, pro humanissimis animi sui erga me contestantibus grates rependo dignissimas, addita tamen solemni protestatione adversus parallelam,^* ad quam me cum piissimo, et eruditissimo Episcopo Domino Schneider collocare voluit, cujus non sum dignus ut corrigiam calcermenti solvam. Praemissa illa adseveratione, quod mihi Celsitudo Sua novam Traductis Operis Hilleiani reticuerit; quod ego temeritudinam istam vere Paternam adeo veneratus sim, ut in Traductorem^* non inquisiverim, et quod demum ad notitiam ejusdem nominis ante duas circiter hebdomadas casu devenerim: veniam fraternam peto de Reflexionibus per me in versionem A. R. Domini factis, quae, prout mihi ingenue fateri non dubitabo, nihil minus quam arriserunt. Postquam Celsitudo Sua revisionem Manuscripti mihi^* cum aperta illa declarati deferre^* Benigo-Paterne dignata fuit, quod^* in me omnem fiduciam collocet, et cum expresso illo Mandato, ut omnia, quae immutanda, aut delenda judicavero, diligenter emendam, imaginari sibi facile potes. A. R. Domino Vestra quam gravibus me vinculis tam gratitudo, quam honestas, imo et ipsa conscientia^* ad fidelissimam commissae provinciae executionem obligaverit. Scio nimirum^* ego, opus quadcumque, utprimum typis editur, non amplius Auctoris aut Versoris, sed Publici, atque in nostro casu Ecclesiae Hungaricae proprietatem esse; scio etiam Celsitudinem suam, si aliquod opus ejusdem Auspiciis, aut cum^* Primatiali approbatione, cui Censor Regius, quin Manuscriptum ipse inspiciat, subscribere solet, demum imprimatur, et aliquid, quod Normalibus^* Suae Majestatis quoquia ratione adversaretur tamen^* contineat, non per Auctorem, sed per Revisorem a Sua Celsitudine nominatum compromitti; scio denique Protestantes omnem lapidem moturos, ut haec A. R. Domini versio^* sinistre recenseatur, substernetur, et si possibile fuerit, etiam supprimatur. Ego igitur, dum Reflexionibus meis manuscriptum duriuscule fortassis perstrinxi, profecto non Versorum, quem fraterne veneror, offendere, deprimere aut vexare, sed Ecclesiae nostrae emolumentum ab omni incertitudinis periculo tutari^* Suae Celsitudinis dignitatam a quamvis subsumtionis membram immunem reddere, atque ipsum versorem ab omni adversariorem impetitione liberare contendi. Fieri potest, ut haec mea cogitandi ratio a quibusdam pro justo scrupulosiore declarentur: sed ego, qui jam vapulavi, satius esse scio, ut quis^* de providentiae excessu potius quam de ejusdem^* defectu arguatur.^*

Quod de Infallibilitate^* Summi Pontificis A. R. D. in epistola sua monuit, diligenter observabo; quod vero ad Titulum Libri adtinet, eum sic optime reddi posse existimo: A’ Közfal^* a’ Catholicusok és a’ Protestansok között (vel: A’ Közfal, melly a’ Catholicusokot és a’ Protestansokot szétválasztya) fenn maradgyonë még ezentűl is? A’ szeretetnek szózattya mind azokhoz, kik a’ Catholica Anyaszentegyházat vagy nem, vagy rosszúl ösmerik, Hille Ágoston Schlukenaui Káplány^* által. Fordította a’ harmadik kiadás szerint Rátz András Esztergomi Káplány.^* Impressionem^* per id acceleravi posse, si tertia pars manuscripti prelo submittatur, interea vero dum haec exenditur reliqua elaboretur monui jam in primo Reflexionum menerem fasciculo. Ultimo loco imprimenda veniant: Titulus libri, Dedicatio, Praefatio versoris,^* tres Praefationculae trium Editionum, ac demum Inhalts: Anzeigen, quod postremum manifeste probat, opus systimatice elaboratum esse.

Indulgens mihi, rogo humanissime, unicam adhuc observationem, quae ex sincerissimus bonum Ecclesiae Hungaricae, usum^* venerabilis Cleri, et^* gloriam A. R. Domini provocandi studio scaturit. E copiosis soloecismis, quos calami errores esse potes, et e plurimis periodis, qui ob stricte repentum, Germanici^* sermonis ordinens, Hungaricis contructionis ordini fere a diametro oppositum, cum bona venia sit dictum, ita intorquens, ut vix intelligi possint: ex his inquam, ea mentem meam subiit suspicio, A. R. Dominum, in advenandis similibus versionibus Zelo ac fervore ita abcipi, ut laborem satis accelerare nequeat, adscriptumque semel versionem vix amplius inspiciat, multo minus secundo, cum peculiari adtentione, et mendorum homini in evitabilium^* investigatione elaborat, describatque. Si res ita se habet, per omnia sacra obtestor. A. R. Dominum, sequatur in juventute sua consilium vere fraternum sinceri sui amici, qui in similibus elucubrationibus conseruit. Experientia et usu 40. annorum periculum hujusmodi accelerationis edoctus, nam et ego arsi. –^* usque ad hodiernum diem, utut in vertendis diversis operibus exercitatus, nunquam aliquid praesumo e manibus in Publicum dimittere, nisi adscriptum celere mani conceptum, aut traductionem, post longius temporis intervallum, res[…] et^* elaborem^* diligentissime, simulque purisem, dein vero occasione trium correcturarum typotheticarum, quoties fieri potest,^* phyleratim eo fine perlegem, ut ipsum sermonis numerum^* observari et antedari^* possim. Edicere nequeo, quoties^* quantos^* ego in vi dicta minuta errores reperiam corrigamque,^* dum me ejusdem elaborationi^* accingo, adeo ut adseverare audeam, purisationem sive originalium sive traductiam apud me proprie dictum^* elucubrationem esse. Hanc ipsam epistolam, sicut quasvis alias solet, et Reflexiones, quas de vertim A. R. D. submisi et submissurus sum^* sicut primis literis cum aestu mando, ita frigidioni sanguine deinde elaboro, ac describo. Ita ego novem anno, quos^* Horatianum illud nonumque prematurin annum Poetis praescribet, elaborationis^* intensione^* compensare adnitor.