Magyar írók levelezése
Elektronikus kritikai kiadás

De Versione Hungarica Libri: Soll die Scheidewand unter Katholiken und Protestanten noch länger fortbestehen? Ein Wort der Liebe an alle, welche die Katholische Kirche nicht kennen oder gar mißkennen, per Augustinum Hille elucubrati, ad severiorem, prout Celsitudo Vestra Benigne praecipere dignabatur, crisim vocata, sequentem pro viribus elaboratam relationem humillime substeruere praesumo.

Sicut Originale eruditionis plenum, mansveto calamo et terso idiomate exaratum, ad praefixum scopum obtinendum apprime^* accomodatum, et sub quavis consideratione opus longe praestantissimum est: ita versorem obtinuit ingenis et dotibus ad versionem consummatam necessariis optime^* instructum, cui praeter exercitium in indagandis utriusque linguae proprietatibus,^* serium deinde^* omnia exactissime reddendi propositum ac denique studium idiomatis patrii et deformationibus recentissimus ejusdem reformator maxima ex parte absurdis liber – –^* nihil profecto de est. Ei ergo sequentia imperanda esse humillime judico.^* Naevi, qui in ejus versione occurunt, sequentibus generatim absolvuntur.

1.) Versio non est ex Editione tertia adornata: eam igitur huic, utpote auctiori et emendatiori plane conformandam esse existimo.

2.) Versor sacro zelo frequentius adeo abripitur, ut monsvetis et humanissimis Auctoris expositionibus nomenclationes et expressiones paulum mordaciores substinat, quas juxta Benignum Celsitudinis Vestrae Mandatum in ipso Manuscripto, aut in Reflexionibus hic sub ./˙ pro usu Versoris humillime adnexis diligenter mitigavi.

3. Ex defectu exercitii linguarum, ad versionem exactam summe necessarii accidisse puto, quod versor genuinum Auctoris aut idiotismi germanici sensum non semper adsecutus sit. Haec ergo emendata, aut ubi necessum est, per extensum deducta, Reflexionibus paulo ante nominatis pro commoditate versoris inserui.

4.) Ut versio ad eundem utilitatis et venustatis gradum evehatur, quo Originale pollet, necessarium omnino est, ut exacta sit, quae originali nihil addat, nihil demat; quod nunc jam, post institutam primam versionem, praeter modicam adtentionem, et virilem in proposito constantiam, nullum profecto versori molestiam facesseret. Si tamen stili oratorii gratia, longiores potius^* explamationes, synonimias, et periodorum inversiones sectari vellet: in fronte operis apertis quatenus, aut circumscribentes provincia et obsequentissimus Capellanus, domenter, sed ut veritates, quo facilius fieri potest auribus Lectorum instillentur^* verbis indicari debere humillime existimo, versionem liberam esse; ne Criticis occasio praebeatur, eandem ex illa parte vellicandi et improbandi, quae ad princeps operis propositum ne quidem pertinet. Ceterum, postquam opus hoc tantum jam in orbe Erudito auctoritatis tantique gratii est, ut tertiam inter tres annos editionum promeruerit, illud profecto sine nota versoriscertoqueipsius versionis repundo vix aliter, quam presse traduci posse censeo.^*

5.) Postquam Orthographia et scribendi ratio Tsétsiano-Calviniana, mendis grammaticis et syntacticis scateus, vel eo ipso instar reprobatae consideranda est, quod libri, qui illam momentis non levibus refutant, eique antiquamcorrectum substituunt, per Sacrum Suum Majestatem per Scholis Catholicis adoptati et praescripti sint: convenicus fore, humillime arbitror, ut in hac quoque Versione, et propositio Catholica, atque insuper etiam erudita, idioma Hungaricum, a mendis etymologicis, syntacticis et ortographicis diligenter purgatum adhibentur. ^*

6.) Exoptatissimum denique in hac versione foret, si Traductor terminos technicos Latinorum aut Graecorum, eruditis Hungaris alioquin notiveas, in tali operem ad finem longe sublimissimum devotinato intactos relinqueret versionis hujus scopus non est, ut pactiles Puristorum, potissimum Protestantium juratorum lingua Latinam hostium, versiones, terminus technicus misceretur.

Etiamsi versor novam, eamque exactissimam Editionis tertiae^* traductionem adornaret, impressio hujus nullam ferme, aut omnium exilem tantum remoram pateretur, quam praeterea^* utilitas et aesthetica^* […] versionis magnis omnino et jam elucubrata alioquin diligenter emendanda et pro typo purius^* et ordinatius describenda est, eodem fere labore ac tempore nova et exacta editionis tertiae traductio commode institui potest. Interea, dum versor has plagulas, per me jam correctas, elucubraverit, ego vicissim continuationem Reflexionum et exactam difficiliorum locorum traductionem jam^* elaboratam per partes suppeditabo, quod ad sublevandam et accelerandam novam versionem, operam non mediocram conferet. Ipse versor talem sui laboris emendationem suscepturus, magnam in vertendo dexteritatem et praestitudinem adipiscetur, adeo ut traductione plurium hujusmodi operum abendam utilitas, et ob temporum Circumstantias paene necessarias, non contaminando Ecclesiae Catholicae operam novaturus sit.^* Utprimum denique tertia paris versionis hac ratione noviter concinnata fuerit, impressio ejusdem inchoari potest, cujus correctionem typotheticam Celsitudini Vestrae ex ea etiam ratione humillime offero, quia hujus^* occassionis^* naevos, qui adhuc superessent, emendare, opusque ita elimare possum^* ut cum pari^* fructu, et voluptate, ac ipsum originale,^* a Lectoribus tam Nostris, quam Protestantibus perfruatur.

Benignitati er Protectioni Celsitudinis Vestrae emixissime commendatus, iamerana Benediction. humillime imploro et inter Manum osculo profundissimum cum veneratione, filialique devotione emorior